donderdag 2 augustus 2007

3. FRANK EN ZIJN PAARDJE MAX

Frank had mij gevraagd om eens te zien hoe het is om met Ronaldo te rijden. Ik had zo al het gevoel van, hij zal misschien ontgoocheld zijn naar zijn paardje toe. Je kunt een paard waar je 7 jaar mee omgaat niet vergelijken met een paard waar je amper 7 weken mee bezig bent. Het optomen en het in de koets zetten gaat nu al veel gemakkelijker dan voordien. Ronaldo is ook rustiger je merkt (ik toch) dat hij weet wat er gaat gebeuren. Als ik hem voor de koets zet moet ik de koets achteruit duwen, zo dicht gaat hij staan. Ik oefen het veranderen van cadans in en ik ben blij dat Frank ziet dat het ook voor mij niet altijd gemakkelijk is. Ik tracht Frank gerust te stellen. Ik ben er van overtuigd dat hij een goed paardje heeft. Maar ik weet dat alles geleerd moet worden behalve wat je na het eerste uur van je geboorte kent. Dat is het instinkt, dat krijg je zo van moeder natuur mee. Al de rest moet je leren en dat is wel wat. Leren vraagt tijd, en wat je leuk vindt doe je graag. Dus, moet leren ook leuk zijn. Die regels kunnen we verstaan, maar ook voor een dier gelden die regels. Het paard moet de mens leren vertrouwen. Een werk van elke dag, als je een fout maakt ben je het kwijt en kan je terug van vooraf aan beginnen. Niet treuren je krijgt van je paard steeds een tweede kans. Als het niet lukt, moet je niet doen wat veel leeraars doen, de schuld aan de student geven. De taak van de lesgever (lees hier de ruiter) bestaat er in om zich te kunnen aanpassen aan de student. In een klas van 30 leerlingen die gezamenlijk dezelfde les zien is dat niet zo eenvoudig. Maar met je paardje kan dat wel je hebt dan maar een leerling. Je zit dan nog wel met een taal probleem en een sterk cultureel verschil, hoe los je dat op? Door je aan te passen en niet te verwachten dat je paard een inburgeringscursus volgt. Een goede school voor de lesgever, is zeker het opserveren van je paard in de kudde. Daaruit zijn gedrag leren verstaan. Wees steeds rustig, paarden zijn rustig als er geen bedreiging is, hier zijn zij gevoelig aan. Zorg er voor dat je de leider bent, je beslist over wat goed en slecht is. Wees consequent, wat je nu verbeid, verbied je steeds. Wat je toelaat, laat je steeds toe. Straffen en belonen kan je op verschillende manieren van subtiel tot uitbundig. Maar straffen doe je zelden en belonen doe je veel. Straffen leer je door het gedrag van paarden in de kudde na te bootsen. Het gestrafte paard wordt weggestuurd uit de kudde. Het wegduwen of negeren van een paard is dus een straf. Het paard duidelijk belonen voor iets goeds wordt positief belonen genoemd. Hieruit leert het paard het meest. Om je paard te belonen moet hij ook weten dat het goed is wat hij doet. Om dat goed te doen gebruiken we het kliksysteem. Het is een eenvoudig middel om aan je paard te vertellen dat het wel degelijk doet wat je hem vraagt.

Het kliksysteem.

  • Het kliksysteem gebruikt het instinkt van het paar tot associëren. Je zegt luid het woordje “EX “ van excellent en geef je paard een kleine beloning, een klein stukje wortel. Het woord EX wordt voor je paard iets leuk EX is gelijk aan beloning.
  • In de tweede stap ga je het paardje leren om die beloning te ontvangen als hij iets voor je doet. Zet je hand op een tweetal cm van zijn mond als hij je hand aanraakt zeg je EX en geef je een kleine beloning. Dit herhaal je een paar keer tot je in staat ben om je hand verder en verder van je paard te verwijderen. Je paard heeft nu geleerd dat als hij een juiste handeling doet hij hiervoor beloond wordt. De timing speelt hier een grote rol. Het moment waarop je EX zegt is van belang. Laat meer tijd tussen je EX en de beloning als de oefening vorderd.
  • Nu in de derde fase kan je een commando toevoegen met je stem of je houding. Ik zeg “HAND” en het paardje gaat met zijn mond naar mijn hand. Zodra hij mijn hand raakt zeg ik EX. Het paardje begrijpt dat dit de juiste handeling is op je commando.

Opmerking: Als het niet lukt moet je een stap terug zetten. De beloning moet steeds klein zijn (niet groter dan het puntje van je pink) omdat anders de aandacht van je paard verzwakt. Verwacht niet te veel in één keer en eindig je sessie met een eenvoudige positieve oefening.

Een praktisch voorbeeld is het opstappen van mijn paard op de trailer. Ik stamp met mijn voet op de opstap van de trailer. Het paard verstaat dat hij moet opstappen. Eens hij zijn hoofd in de trailer steekt leg ik de koord op zijn rug. Ik beloon hem met op zijn billen eens te haaien en het woordje EX. Ik doe het schoft dicht, ga naar voor en beloon mijn paard met een snoepje. Het paard kent het ritueel en weet dat het goed is. Op de trailer stappen is leuk denkt hij je wordt gehaaid en je krijgt er snoep. Baas waneer stappen we terug op dat ding?

Geen opmerkingen: